به خوبی در کیش متوجه این نکته هستم که وقتی مردم از فن دفاع صحبت میکنند منظورشان دفاع در دادگاه‌هاست و غالباً نقطه اوج دادرسی یعنی همان جلسات دادگاه و مدافعات جزائی را در نظر می آورند. لیکن منظور من از این مقاله آن است که فن دفاع را از دیدگاه بالاترو بازتری مورد بحث قرار دهم. چه به گمانم فن دفاع منحصر به امور قضائی نیست. البته دفاع در دادگاه‌ها حائز اهمیت خاصی است زیرا دادگا ه ها مهمترین موقعیت و محل برای بکار بردن هنردفاع، و نشان دادن مهارت و استعداد وکیل، بشمار می آیند؛

 

با این همه نباید فراموش کرد که فن دفاع در تمام شئون زندگی روزمره مورد استفاده قرار میگیرد. در پارلمان، در کلیسا و حتی در کوچه و بازار و هرجا که زن و مرد برای شنیدن سخن دیگران اجتماع میکنند و نیز هرجا که سخنران با طرح موضوع و مطلبی سعی دارد سخنانش مرتبت قبول یابند، در واقع هنر دفاع از نظریات خود، وفن اقناع دیگران، را به کار می بندد.

دراین خلاصه نیز از مهمترین عوامل دفاع چه در دادگاه وچه درخارج دادگاه، که همیشه مورد استفاده قرار میگیرد، سخن خواهم گفت. این عامل مهم دفاع همان فن جلب و جذب دیگران، ویا فن اقناع نام دارد. و قبل از ورود در این مبحث این نکته نا گفته نماند که من خود نیز میدانم که غالب مردم قانون را امری پیچیده و مبهم واسرارآمیز میپندارند ونیز به خوبی واقفم که مردم علیه وکلاء یک نوع سابقه ذهنی غلط و زعم باطل دارند وبی جهت قبل از بررسی احوال آنان قضاوت باطلی نسبت به وکلاء روا میدارند و با آنکه بدانم بیرون کشیدن این نظریه غلط از مغز مردم امکان پذیر نیست مع هذا بر خود واجب میشمارم که تا سر حد امکان کوشش خود را در این راه به عمل آورم، شاید سوء ظن مردم برطرف گردد.

وظیفه وکیل روشن کردن یک طرف قضیه، یعنی مشخص کردن حقوق و دلائل موکل خود و حفظ منافع اوست؛ و با تمام مهارت و قوت و استعداد و اطلاعی که در عهده دارد، باید در انجام این وظیفه، که از طرف قانون و کانون وکلاء و نیز ازطرف موکل به او محول گردیده، کوشش نماید. این کوشش باید به حدی جدی و روشن و ماهرانه انجام شود که قاضی و ژوری بتوانند از دفاع و توضیحات او تمام وضع قضائی موکلش را درک، و از تمام دلائل قضائی و حقوق موکل او آگاه گردند تا برای قاضی و ژوری مقایسه وضع حقوقی شخص موکلش با وضع حقوقی طرف دیگر امکان پذیر گردد و پس از تحقیقات و بررسی ها وسبک و سنگین کردن کلیه جوانب امر (درصورتیکه ذکر شده باشند)، حقیقت قضیه را از دعوای دوطرفه بدست آورند؛ و با اتخاذ تصمیم حکم خود را صادر کنند.

مهری برجی

وکیل پایه یک  دادگستری با سال ها تجربه در حوزه وکالت

جزیره زیبای کیش

 

اصول فن دفاع در وکالت

اصول فن دفاع

در امر وکالت نیز همانند سایر حرفه ها عاملی که موجب تمایز و برتری یک وکیل از سایر وکلای دیگر می باشد برخوردار بودن از وجود مهارت هایی می باشد که قرار است یک وکیل در راستای دفاع از موکل خویش به کار بگیرد و با به کار گیری این فنون سعی بر آن داشته باشد که ، بهترین دفاعیات را در حرفه خودش داشته باشد. که تصمیم داریم در اینجا به بیان اصولی از این حرفه که رعایت آن موجب گردیده یک وکیل در حرفه اش وکیلی متمایز از سایر وکلا بوده باشد و موکلین متعددی او را وکیلی موفق و کارآزموده بدانند را بررسی کنیم.

یک وکیل برای موفقیت در حرفه اش باید از مهارت های برخوردار بوده باشد ” اصول فن دفاع در وکالت ” که از آنها به عنوان مهارت های دفاعی در امر وکالت یاد می شود.پس این نکته را در نظر بگیریم که صرف سواد علمی یک وکیل و داشتن مجوز او برای فعالیت در این حوزه صرفا نمی تواند او را فردی مجرب معرفی بنماید بلکه یک وکیلی در حرفه وکالت موفق بوده که هنر دفاع از حقوق موکل خویش که خواهان بوده یا خوانده دعوی را داشته باشد و با به کارگیری اصولی بهترین دفاعیات را داشته باشد.همکاری و مشاوره در محل دفاتر تازه تاسیس

رعایت اصول فن دفاع در وکالت باید طی دو مرحله صورت بپذیرد:

دفاع قبل از محکمه:

وکیلی که قرار است وکالت پرونده ای را برعهده بگیرد باید تخصص کافی داشته و این اطمینان را به موکلش بدهد که واقعا می تواند از حقوق او دفاعبه عمل بیاورد و اگر تشخیص بدهد که در این امر قرار نیست موکلش به حقی برسد و ذی النفع پرونده باشد به او وعده واهی ندهد و او را امیدوار نسازد و به قصد نفع طلبی خویش، حق الوکاله هنگفتی را از موکلش دریافت نماید چرا که یکی از اصول قانونی مهم در امر وکالت آن است که وکیل منفعت موکلش را بر منفعت شخصی خویش ارجحیت بدهد.

 

دفاع در محکمه:

وکیل متخصص باید با متوسل شدن به به اصول و فنون قانونی به دفاع از حقوق موکلش بپردازد و با قدرت تحلیل بالا به ارائه دفاعیات بپردازد که در این مرحله رعایت اصولی شرط است که به بررسی آن می پردازیم .

 

پذیرش موکل :

یک وکیل باید آمادگی لازم در راستای پذیرش و رویارویی با موکلش را داشته باشد و بداند که ،چگونه با ابزارهای فن بیان قوی ارتباط موثری با موکلش بگیرد و با تنظیم نمودن وکالت نامه ای که نشان دهنده وجود قراردادی فی مابین متعاقدین بوده این تعهد را به موکلش بدهد که، وکالت پرونده اش را به صورت منفردا یا مشترکا قرار است بر عهده بگیرد و تعیین بنماید که، حدود اختیارات یک وکیل در پرونده قرار است چگونه باشد. و در ابتدای امر تعرفه حق الوکاله که موکل را ملزم به پرداخت آن به وکیل نموده را مشخص بنمایند و همچنین متذکر گردند که موعد پیش پرداخت حق الوکاله باید در چه موعدی صورت بپذیرد و این نکته را هم حتما قد نمایند که، عدم پیشرفت در روند پرونده هیچ ارتباطی با پرداخت حق الوکاله از جانب موکلش نداشته است. و تعهد یک وکیل تعهدی نبوده که نتیجه آن را در بدو امر تضمین بنماید و یک وکیل تنها تعهدی که داشته این است که تمامی تلاشش را برای به ثمر رساندن پرونده به کار بگیرد و از حق موکلش دفاع بنماید.تفاوت حقوق کیفری و حقوق خصوصی

اما همان طور که بیان داشتیم این موفقیت منوط به مهارت وکیل در ارتباط گرفتن با موکلش بوده که هنر و تکنیک خاصی را می طلبد.

 

یک وکیل برای فن دفاع در دادگاه نیازمند چه توانایی هایی بوده است؟

فن بیان و تسلط در سخنوری:

در حرفه وکالت یک وکیل باید استراتژی و تاکتیک های دفاع را بداند و بداند راجع به هر پرونده که قرار است وکالت آن را بر عهده بگیرد چه تدابیری را به کار بگیرد ،و اگر قرار است نقش وکیل خواهان یا خوانده را در دعوی که حقوقی بوده باشد بداند که، چگونه باید در مقام دفاع برآید و چه تکنیک های را به کار بگیرد. برای مثال در جایی که قرار است در مقام دفاع از شخصی که خواهان پرونده بوده باشد باید شرح ماوقع از پرونده را بیان بدارد و مستنداتی را ارائه بدهد تا بتواند اعلام دارد که قصدش از طرح دعوی دفاع نمودن از حقوق شخصی ذی النفع بوده که مورد تضییع قرار گرفته است. در اینجا خوب این وکیل باید بداند که ، در وهله اول باید فن بیان عالی داشته باشد. و بداند الفاظ و عبارات را چگونه به کار بگیرد، چرا که در این حرفه نداشتن قدرت در کلام ممکن است مانع از آن بشود که شما بتوانید به خوبی شرح ماوقع موضوع را بیان دارید پس این امر از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.

 

تنظیم لایحه مستدل و موجه:

و همچنین است در جایی که قرار است ما در مقام دفاع از شخص خوانده بوده باشیم در اینجا دیگر ما در مقام بیان کننده مستندات نیستیم، و قرار است در مقام دفاع از موکل خویش بوده باشیم و با مطالعه پرونده و متوسل شدن به آراء و مستنداتی که وکیل خواهان به آنها استناد داشته در مقام پاسخگویی به آن برآییم، و حسب آنکه  آداب صورت جلسه دادرسی به چه نحوی بوده است، با رعایت آداب آن با حضور در محکمه پاسخ بدهیم یا اگر قرار باشد لایحه ای تقدیم بنماییم رعایت تشریفات لازمه که استناد نمودن به مستندات قانونی در تحریر لایحه بوده را به عمل آوریم.

 

دفاع در مقابل قاضی :

یک وکیل باید به حدی در تکلم و ادای بیان سخنانش مهارت داشته باشد تا بتواند مطالب را به درستی ارائه بدهد ،و بدون داشتن هیچ گونه استرس و لکنت زبان درصدد پاسخگویی و ارائه دفاعیات خویش در مقابل قاضی چه در مقام وکیل خواهان و یا خوانده برآید. و برای بیان سخنانش با کنترل کردن سرعت زمان مناسب در موقعی که قرار است به دفاع در مقابل قاضی بایستد با داشتن تسلط کامل در گفتار به حدی زبده باشد که نخواهد برای یافتن واژگان مناسب مکث و سکوت بنماید. و در کوتاه ترین زمان موجه دفاعیاتش را به صورت مستدل و مستند به قوانین به صورت مختصر و کوتاه بیان دارد .

اقناع ذهن  قاضی : یک وکیل باید بداند آنچه موفقیت او را چندبرابر می نماید، آن است که دفاعیاتش چه به صورت شفاهی و چه به صورت کتبی چگونه باید بوده باشد که ،ایجاد اقناع وجدانی را برای قاضی در اینکه موکلش ذی النفع پرونده می باشد به وجود آورد. و بداند، چگونه با شرح دادن ماوقع و بیان مستندات ذهن قاضی را روشن بسازد. که در اینجا هم همان گونه که ملاحظه می شود توانایی وکیل ،نقش موثری در تصمیم گیری حکم قاضی داشته است