مقررات ارث از قواعد آمره است و قبل از فوت مورث نمی‌توان نسبت به ترکه (البته دو سوم اموال) تصمیمی‌اتخاذ کرد و اراده مورث و وراث در آن بی‌تأثیر خواهد بود، لیکن پس از فوت، وراث طبق قواعد می‌توانند نسبت به قبول یا عدم قبول ترکه اظهارنظر کنند. از مفهوم ماده 867 قانون مدنی چنین بر می‌آید که انتقال ترکه به وراث، هم‌زمان با مرگ مورث صورت می‌پذیرد. عرف نیز هم‌زمان با مرگ مورث، علقه مالکیت اموال از شخصیت متوفی را جدا می‌پندارد و رابطه مالکیت بین اموال باقیمانده و وراث را محترم می‌شمارد. ولی این مالکیت متزلزل و غیر مستقر است؛ یعنی مالکیت به وراث انتقال می‌یابد، اما به دلیل وجود قیدی (عدم پرداخت دیون و…) استقرار مالکیت وراث و امکان استیفای از اموال، منوط به ایفای تکالیف قانونی و شرعی نسبت به ترکه است و در صورتی که دارایی متوفی مثبت باشد، انتقال قطعی اموال و زمان تملک حقیقی وراث هنگامی است که کلیه دیون متوفی و واجبات مالی و شرعی از محل ترکه پرداخت شود و اگر مورث وصیتی مربوط به اموال کرده باشد، با رعایت مقررات مربوطه به آن عمل شود.
قانون تصفیه ترکه متوفی
«مقصود از تصفیه ترکه، تعیین دیون و حقوق بر عهده متوفی و پرداخت آنها و خارج کردن مورد وصیت از ما ترک است» و فرآیند تصفیه ترکه نیز در مواد بعدی، بدین ترتیب است که اگر متوفی برای این امر وصی معین نکرده باشد و اگر در محل تصفیه، اداره تصفیه موجود نباشد، از طرف دادگاه یک نفر به عنوان مدیر تصفیه انتخاب و اموال حسب مورد به وصی، اداره تصفیه و یا مدیر تصفیه تعیینی سپرده می‌شود. مدیر تصفیه نیز پس از تعیین حقوق و دیون متوفی و پرداخت آن و اخراج مورد وصیت، اگر از ترکه چیزی باقی ماند، آن را به ورثه می‌دهد.
معامله اموال متوفی قبل از استقرار مالکیت
در این مورد سه حالت قابل متصور است: اول، اگر نسبت به ترکه هیچگونه دینی وجود نداشته باشد، معاملات وراث به میزان سهام خود صحیح و نافذ است، دوم، در صورتی که دیونی به ترکه تعلق گرفته باشد و پس از ادای دیون مشخص شود وارثی که مقداری از ترکه را معامله کرده، کمتر یا به میزان سهام خود اقدام کرده است، در این صورت معامله نافذ بوده و جایی برای تنفیذ دیگری باقی نمی‌ماند، البته در این وضعیت تا تصفیه کامل ترکه، معامله مذکور متزلزل بوده و مستقر نمی‌شود. سوم در حالتی که ورثه‌ای بیش از سهام خود معامله کرده باشد و مادامی‌که دیون متوفی تأدیه نشده است، معاملات وراث نسبت به ترکه غیرنافذ بوده و هریک از طلبکاران می‌توانند آن را به هم بزنند.
نکته ای در مورد مواد 871 قانون مدنی و 229 قانون امور حسبی: از ظاهر قوانین مذکور چنین بر‌می‌آید که هرگونه معامله‌ای که وراث نسبت به ماترک انجام دهند، از ناحیه طلبکاران قابل فسخ است. اما این تفسیر صحیح به نظر نمی‌رسد و به نظر می‌رسد در راستای استحکام بخشیدن به معاملات و حفظ حقوق اشخاص ثالث، پس از تحریر ترکه و تعیین میزان حقوق و دیون متوفی، تنها در صورتی که معامله مذکور به حقوق طلبکاران خدشه‌ای وارد آورد، در آن زمان است که طلبکاران حق تنفیذ یا فسخ آن را خواهند داشت.
کلیه دیون متوفی از محل ترکه پرداخت می‌شود و اگر دیون وی مازاد بر اموال باقیمانده باشد، نمی‌توان بابت آنها به وراث مراجعه کرد، حتی اگر ترکه را قبول کرده باشند. (مواد 240 و 248 قانون امور حسبی)
جنبه های معنوی مانند حقوق غیر مالی است که می توان به حق انتقال و .. اشاره کرد. اگرچه در بسیاری از موارد با وجود آنکه افراد در رابطه با تقسیم ارث به نتایجی می رسند اما با این حال در زمان تقسیم ارث دچار مشکلاتی می شوند که وراث وادار به کسب کمک از وکیل ارث می کند.
انواع طبقات ارث
بهره مندی افراد از ارث در طبقات مختلفی صورت می گیرد. به این ترتیب که افراد با توجه به نسبتی که با فرد متوفی دارند از ارث بهره می برند.
اولین طبقه: والدین، فرزندان و فرزندان فرزندان
دومین طبقه: اجداد، خواهر، برادر و فرزندان آنها
سومین طبقه: خواهران، برادران والدین و اولاد آنها
نکته قابل توجه در طبقات ارث این است که در صورت زنده بودن طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم می شود. همچنین در صورت زنده بودن طبقه دوم، افراد طبقه سوم سهمی از ارث نمی برند.
در صورت فقدان تمام افراد مشمول طبقات بالا، امور مربوط به ترکه متوفی به دادگاه ارجاع داده می شود. در رابطه با آگاهی از نحوه تعلق ارث به طبقات می توانید از مشاوره وکیل ارث بهره ببرید.
موانع ارث
اگر چه نحوه تقسیم ارث با توجه به طبقات متفاوت است اما در مواردی نیز ورثه از ارث محروم می شوند که این عوامل به شرح زیر است:
قتل: هنگامی که شخصی موروث خود را به قتل برساند از ارث محروم خواهد شد.
کفر: این مورد در شرایطی اتفاق می افتد که ورثه و موروث مذاهب متفاوتی داشته باشند به این ترتیب مالی به ورثه تعلق نمی گیرد و اموال به بیت المال متعلق است.
لعان: لعان به دو شکل صورت می گیرد : 1- لعان زن و شوهر: که باعث حرمت ابدی می شود و امکان رجوع به آن وجود ندارد.
2- لعان اولاد و والد: این لعان را نفی والد نیز می نامند که با رجوع می توان رابطه توارث یک سویه را برقرار کرد.
مفهوم ورثه
ورثه به افرادی گفته می شود که وارث مال و اموال شخصی هستند که به مجموع این افراد وراث گفته می شود. بدین ترتیب وراث نقش قائم مقام فرد فوت شده را دارند و از این رو می توانند در اموال متوفی تصرف کنند.
قابل توجه است که پیش از آنکه در ارث تصرف شود باید دیون مربوط به متوفی پرداخت شود و سپس می توانند اداره اموال را بر عهده گیرند. بدین ترتیب وراث تا زمانی که دیون متوفی را پرداخت نکرده باشند و اجازه مالکان را کسب نکرده باشند نمی توانند در اموال وی تصرف کنند.
ترکه پس از فوت فرد متوفی به صورت قهری به وراث تعلق می یابد اما پیش از آن باید بدهی ها و دیون متوفی پرداخت شود. در این مورد بهتر است از حضور یک وکیل ارث بهره ببرید تا مراحل انجام کار به خوبی صورت گیرد.
حصر وراثت
همانطور که می دانید هر یک از وراث سهم الارث مشخصی دارند که برای تصرف در آن نیاز است نا انحصار وراثت صورت گیرد. انحصار وراثت از طریق شورای حل اختلاف صورت می گیرد که معمولا شعبه محل سکونت فرد متوفی است. شورای حل اختلاف با صدور گواهی انحصار وراثت این موضوع را اثبات می کند.
لازم است که برای رسیدگی به مسئله انحصار وراثت با انتشار آگهی حصر وراثت از افراد می خواهند تا اگر وصیت نامه را از وی در اختیار دارند به مراجع ذی صلاح رسیدگی کنند. همچنین در صورتی که افرادی از متوفی طلب یا بدهی دارند باید به مراجع قضایی مراجعه کرده و اطلاعات را ارائه دهند.
نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت
در ابتدا برای دریافت گواهی انحصار وراثت به اداره ثبت احوال باید مراجعه کرد تا موضوع فوت ثبت کامپیوتری شود که در ادامه با باطل شدن شناسنامه فرد فوت شده گواهی فوت برای وی صادر می شود. پس از صدور گواهی تمامی اموال به صورت قهری به ورثه منتقل می شود که ورثه به منظور تعیین سهم خود به دادگاه مراجعه کرده و گواهی انحصار وراثت را دریافت می کنند.
برخی از دعاوی منجر به اعتراض یکی از ورثه نسبت به سهم الارث باشد،این مورد ممکن است به دلیل ثبت نشدن شخصی در گواهی انحصار وراثت اتفاق افتد که در این صورت فرد می تواند با کمک یک وکیل ارث اقدام به شکایت کند.
وکیل ارث
برای آنکه ارث توسط ورثه دریافت شود در ابتدا باید وارثیت آنان تایید و در ادامه سهم الارث آنان نیز معین گردد.
با انجام مراحل فوق مسئله انحصار وراثت به دادگاه ارجاع داده می شود و دادگاه با صدور گواهی انحصار وراثت سهم الارث هر فرد را مشخص می کند. در صورت بروز هرگونه مشکل در بین وراث در رابطه با مسئله انحصار وراثت می توان با دخالت وکیل ارث نسبت به حل این موضوع اقدام کرد.
ارث زن از شوهر
در صورتی که مردی فوت کند و زن از همسرش فرزند و نوه ای نداشته باشد، یک چهارم ارث به وی تعلق می یابد. در صورتی که زن دارای فرزند باشد یک هشتم از اموال منقول و غیر منقول را به ارث می برد.
اگر شوهر در زمان فوت هیچ فرزند یا نوه‌ای از همسرش نداشته باشد، زن از اموال مرد یک چهارم ارث بری می‌کند. این که چه مالی را می‌تواند به ارث ببرد اهمیت دارد چون در مقدار سهم زن تاثیر دارد.
ارث فرزند فوت شده
در صورتی که فرزندی پیش از پدر خود فوت کند، از ارث هیچ سهمی نمی برد و این بدان معناست که فرزندان شخص فوت شده نیز حق هیچگونه مال بری از پدر بزرگ خود را ندارند.
تنها امکان آنکه نوه ها از پدر بزرگ خود ارث برند آن است که هیچ فردی از طبقات تعریف شده برای بهره گیری از ارث وجود نداشته باشد و در آن صورت است می توانند از ارثیه سهمی داشته باشند.
اولین وکیل آقا و خانم در ایران
تعریف وکیل در حقوق و انتخاب وکیل خوب
بررسی نقش وکیل خوب در پرونده های حقوقی و کیفری
ویژگی وکیل خوب و مناسب در جزیره کیش
بررسی جرم خیانت در امانت و چگونگی تحقق
بررسی جرم جعل و استفاده از سند مجعول
الزام به رفع ممانعت از حق در املاک
مشاوره حقوقی با وکیل خوب دادگستری در جزیره کیش
بررسی فروش املاک کیش که در رهن بانک است
مبایعه نامۀ جعلی در کلاهبرداری املاک کیش
دفاتر جعلی و کلاهبرداری املاک در جزیره کیش
مشاوره با وکیل جهت مشکلات پیش خرید آپارتمان در جزیره زیبای کیش
مهری برجی وکیل ارث در جزیره کیش
انواع کلاهبرداری در ایران و راه های مقابله با آن
بررسی ویژگی های وکیل خوب در جزیره کیش
روش های کلاهبرداری املاک در معاملات مسکن جزیره کیش
